Trong những năm qua Lào Cai chú trọng chuyển mạnh mô hình tăng trưởng và cơ cấu sản xuất của các ngành, lĩnh vực, cơ cấu lại sản xuất công nghiệp theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp chế biến, giảm tỷ trọng công nghiệp khai thác. Xây dựng nền công nghiệp phát triển bền vững, chú trọng phát triển hiệu quả chế biến sâu khoáng sản, công nghiệp vật liệu, công nghiệp phụ trợ.
Đi đôi với việc phát triển sản xuất công nghiệp chế biến sâu khoáng sản… vấn đề đảm bảo an toàn môi trường cũng hết sức quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường lao động tại các khu công nghiệp cũng như đòi sống của người dân, do đó công tác Quan trắc môi trường phải được thực hiện liên tục, định kỳ, đột xuất, có hệ thống về thành phần môi trường, các nhân tố tác động đến môi trường, chất thải, khí thải, môi trường nước nhằm cung cấp thông tin đánh giá hiện trạng môi trường, diễn biến chất lượng môi trường và tác động xấu đến môi trường đến các cơ quan có thẩm quyền để kịp thời xử lý khi có sự cố về môi trường xảy ra.
Nhiệm vụ quan trắc môi trường trên địa bàn tỉnh được giao cho Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai, thực hiện việc quan trắc và phân tích môi trường trên địa bàn tỉnh, cụ thể là quan trắc môi trường không khí, đất, nước tại một số địa bàn trọng điểm; quan trắc môi trường nước một số sông, suối trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là quan trắc môi trường nước sông xuyên biên giới; quan trắc nước mưa axit và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác như lấy mẫu, phân tích mẫu phục vụ cho công tác thanh tra, kiểm tra về môi trường nói riêng và công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường nói chung trên địa bàn tỉnh.
Ngoài các nhiệm vụ được giao theo kế hoạch và đột xuất nêu trên, Trung tâm còn thực hiện hoạt động dịch vụ tư vấn môi trường cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu như: Quan trắc, giám sát môi trường định kỳ; lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; kế hoạch bảo vệ môi trường; báo cáo xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường…
Dưới sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, Ban Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường và Chi ủy Chi bộ V; trong năm 2022, Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường đã thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kế hoạch nhà nước, các nhiệm vụ công tác được giao.
Về công tác chuyên môn, việc quan trắc nước sông xuyên biên giới, đặc biệt là sông Hồng luôn được Trung tâm chú trọng, thường xuyên thực hiện việc theo dõi diễn biến của nước sông, kịp thời báo cáo cấp trên khi có hiện tượng bất thường xảy ra. Duy trì thường xuyên hoạt động quan trắc chất lượng nước sông Hồng, sông Chảy, sông Nậm Thi và nước suối Ngòi Đum. Trong năm 2021, Trung tâm đã tiến hành quan trắc tổng số 440 mẫu nước mặt (gồm nước sông, suối, nước mặt tại các khu công nghiệp, khu khai thác trên địa bàn tỉnh), đạt 100% kế hoạch, trong đó có 332 mẫu nước sông, suối, gồm: Quan trắc 200 mẫu nước sông Hồng (tại Trạm Quan trắc nước sông xuyên biên giới); 72 mẫu nước sông Hồng đầu nguồn; 24 mẫu nước sông Nậm Thi (tại phường Lào Cai); 12 mẫu nước sông Chảy (tại xã Bảo Nhai); 24 mẫu nước suối Ngòi Đum (tại phường Kim Tân). Việc quan trắc nước mưa axít được thực hiện theo các trận mưa tại khu vực Trạm Quan trắc nước sông xuyên biên giới (phường Cốc Lếu - thành phố Lào Cai). Trong năm 2021, Trung tâm đã lấy và phân tích 60/60 mẫu nước mưa, bằng 100% so với kế hoạch.
Đối với hoạt động quan trắc tại các khu công nghiệp và các khu vực khai thác, chế biến khoáng sản tập trung, quan trắc nước thải sinh hoạt tại thành phố Lào Cai, Trong năm 2022, Trung tâm đã lấy và phân tích 36 mẫu đất, 246 mẫu nước mặt, 20 mẫu nước dưới đất, 28 mẫu nước thải sinh hoạt và 252 mẫu không khí, tại các khu vực trọng điểm trên địa bàn tỉnh, đạt 100% kế hoạch. Duy trì thường xuyên hoạt động quan trắc chất lượng nước sông Hồng, sông Chảy, sông Nậm Thi và nước suối Ngòi Đum. Năm 2022, Trung tâm đã tiến hành quan trắc 296 mẫu nước sông, suối, gồm: 200 mẫu nước sông Hồng (tại phường Cốc Lếu); 36 mẫu nước sông Hồng đầu nguồn; 24 mẫu nước sông Nậm Thi (tại phường Lào Cai); 30 mẫu nước sông Chảy (tại xã Bảo Nhai); 36 mẫu nước suối Ngòi Đum (tại phường Kim Tân)
Trung tâm đã quản lý, vận hành và theo dõi hoạt động của 03 trạm quan trắc tự động, liên tục (02 Trạm Quan trắc môi trường không khí tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng - huyện Bảo Thắng và 01 Trạm Quan trắc môi trường nước mặt xuyên biên giới tại phường Cốc Lếu - thành phố Lào Cai). Trung tâm đã thực hiện việc quản lý, vận hành đảm bảo số ngày hoạt động của các trạm.
Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch nhà nước giao, trong năm 2021, thực hiện theo sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm đã lấy và phân tích các mẫu môi trường nước (nước mặt, nước thải sản xuất, nước thải sinh hoạt), môi trường không khí, phục vụ cho 18 cuộc thanh tra, kiểm tra, xử lý sự cố môi trường trên địa bàn tỉnh
Để nâng cao chất lượng công tác quan trắc môi trường, Trung tâm cũng chú trọng nâng cao năng lực và đảm bảo chất lượng, đảm bảo độ tin cậy phục vụ cho công tác quản lý, tiếp tục áp dụng có hiệu quả hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017; Tích cực tham gia các chương trình thử nghiệm thành thạo do Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc - Tổng cục Môi trường tổ chức cụ thể như: Chương trình thử nghiệm NCEM-FPT-04 (05-06/2022) trong đối tượng mẫu chuẩn CRM với thông số EC hiện trường; Chương trình thử nghiệm NCEM-LPT-76 (04-24/10/2022) trong đối tượng nước mặt với các thông số COD, BOD5, PO43-, NO2-, NO3-, NH4+, Cl-; Chương trình thử nghiệm NCEM-LPT-77 (04-24/10/2022) trong đối tượng nước mặt với các thông số As, Cd, Pb, Cu, Mn, Ni, Tổng Cr, Fe.
Ngoài ra, Trung tâm đã thực hiện các hoạt động dịch vụ tư vấn thủ tục pháp lý về môi trường cho các đơn vị trên địa bàn tỉnh Lào Cai như hoàn thành hồ sơ báo cáo đánh giá tác động môi trường cho 03 dự án và tiến hành lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho 02 dự án; tư vấn quan trắc môi trường định kỳ cho 29 đơn vị, với 64 lượt quan trắc, góp phần hỗ trợ cho hoạt động quản lý nhà nước về môi trường, đồng thời nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh.
Về công tác cải cách hành chính, trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao, công tác cải cách hành chính luôn được Trung tâm quan tâm, chú trọng. có nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật nâng cao hiệu quả công việc, cải tiến trong quản lý, cải tiến phương pháp làm việc, vận hành có hiệu quả các thiết bị đầu cuối của hệ thống tiếp nhận, quản lý số liệu quan trắc tự động, liên tục nước thải, khí thải trên địa bàn tỉnh; thực hiện việc tiếp nhận, quản lý, vận hành trạm quan trắc tự động, liên tục không khí tại khu công nghiệp Tằng Loỏng.
Bên cạnh đó, công tác đoàn thể cũng luôn được đơn vị quan tâm, chú trọng, nâng cao chất lượng về tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, về đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ, viên chức của đơn vị, tạo điều kiện để cho các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên hoạt động tốt, tham gia đầy đủ các phong trào thể dục thể thao, văn nghệ do cơ quan, đoàn thể tổ chức, tích cực tham gia ủng hộ quỹ vì người nghèo, quỹ đền ơn đáp nghĩa, quỹ ủng hộ đồng bào lũ lụt, quỹ nông thôn mới... tích cực phối hợp cùng Chi cục Bảo vệ môi trường thực hiện tốt công tác tuyên truyền về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh.
Với kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2022, đơn vị đã được Sở đánh giá đạt danh hiệu đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, bước sang năm 2023 Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường đề ra mục tiêu tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, tổ chức tốt việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, phấn đấu hoàn thành xuất sắc kế hoạch được giao. Để thực hiện thắng lợi những mục tiêu đặt ra toàn thể cán bộ viên chức của đơn vị nâng cao tinh thần trách nhiệm, nâng cao chất lượng, hiệu quả quan trắc, phân tích môi trường đáp ứng yêu cầu cho công tác quản lý nhà nước về môi trường trên địa bàn tỉnh, đóng góp vào kết quả thực hiện nhiệm vụ chung của toàn ngành và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh./.