Việt Nam được đánh giá là một trong những khu vực quan trọng bậc nhất trong mạng lưới các tuyến đường bay chim di cư và các loài chim đặc hữu, với 63 vùng chim quan trọng toàn cầu và 07 vùng chim đặc hữu; các vùng chim hoang dã, di cư đã tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng, góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch và xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam. Hiện nay, ở nước ta đã ghi nhận được hơn 900 loài chim, trong đó 99 loài cần quan tâm bảo tồn, 10 loài cực kỳ nguy cấp, 17 loài nguy cấp, 24 loài sắp nguy cấp và 48 loài sắp bị đe dọa.

Thời gian qua đã có nhiều nỗ lực của Đảng, Nhà nước và các ngành, các cấp trong việc bảo vệ đa dạng sinh học, trong đó có các loài chim hoang dã, di cư cũng như các vùng chim quan trọng. Nhiều loài chim hoang dã, di cư được đưa vào danh mục để quản lý, bảo vệ theo quy định của pháp luật, như: loài sếu đầu đỏ, cò mỏ thìa, rẽ mỏ thìa…Tuy nhiên, tình trạng săn bắt, tiêu thụ các loài chim hoang dã, đặc biệt là các loài chim di cư vẫn đang diễn ra nghiêm trọng tại nhiều địa phương, ảnh hưởng tiêu cực đến đa dạng sinh học, môi trường, tiềm ẩn nguy cơ về dịch bệnh cho con người và sinh vật; ảnh hưởng đến việc thực thi các cam kết quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học, Hiệp định về Đối tác Đường bay chim nước di cư tuyến Úc - Đông Á (EAAFP) mà Việt Nam là thành viên. Hoạt động săn, bắt tận diệt, hủy hoại môi trường sống tự nhiên dẫn đến việc thay đổi môi trường sống và hệ sinh thái, làm suy giảm số lượng, thành phần các loài chim hoang dã, di cư, một số loài chim di cư đã không còn xuất hiện trong các mùa chim di cư đến Việt Nam.

Nhằm bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư; ngăn chặn, chấm dứt tình trạng săn bắt, mua bán, hủy hoại sinh cảnh của các loài chim hoang dã, di cư theo tinh thần chỉ đạo của Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam;

Đối với tỉnh Lào Cai, Lào Cai là tỉnh biên giới miền núi phía Bắc với tổng diện tích tự nhiên 636.403 ha, tính đến 31/12/2021 diện tích đất có rừng trên địa bàn tỉnh là 378.036,2 ha với 01 Vườn quốc gia Hoàng Liên và 02 Khu bảo tồn (Khu Bảo Tồn thiên nhiên Hoàng Liên Văn Bàn và Khu Bảo tồn thiên nhiên Bát Xát). Để tăng cường công tác bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư; ngăn chặn, chấm dứt tình trạng săn, bắt tận diệt, phá hủy sinh cảnh của các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành Văn bản số 4591/UBND-NLN ngày 01/10/2022 chỉ đạo các sở/ngành, các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tập trung triển khai các nhiệm vụ cụ thể:

(1) Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo các cơ quan chuyên môn trực thuộc thực hiện các nội dung: (i) Tổ chức tuần tra, kiểm soát các khu vực trọng điểm trên địa bàn tỉnh về săn, bắt, buôn bán, tiêu thụ các loại chim hoang dã, di cư để phát hiện, ngăn chăn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm theo đúng quy định hiện hành. (ii) Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân không thực hiện việc săn bắt, bẫy, mua bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư. (iii) Hướng dẫn, triển khai các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, buôn bán động vật ký cam kết không mua, bán, trưng bày, quảng cáo mẫu động vật hoang dã không rõ nguồn gốc. (iv) Tăng cường theo dõi, phát hiện và xử lý các bệnh, dịch có nguồn gốc từ chim, động vật hoang dã, di cư để tham mưu, chỉ đạo kịp thời.

(2 ) Sở Tài nguyên và Môi trường: Căn cứ Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam, chủ động ban hành văn bản hướng dẫn việc quản lý, bảo vệ các loại chim hoang dã, di cư (qua địa bàn tỉnh Lào Cai); tổ chức các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn, quản lý, bảo vệ các loài chim hoang dã, di cư để bảo vệ sinh cảnh, tuyến di cư và điểm dừng chân của chúng.

(3) Công an tỉnh: Chỉ đạo lực lượng cảnh sát môi trường tăng cường các biện pháp đấu tranh, phòng chống và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về săn bắt, giết mổ, nuôi, nhốt, vận chuyển, kinh doanh, tàng chữ, tiêu thụ chim hoang dã, di cư trên địa bàn tỉnh.

(4) Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo các cơ quan truyền thông tăng cường đưa tin, phát sóng các phóng sự, bản tin tuyên truyền về bảo vệ động vật hoang dã, các loài chim tự nhiên, di cư để người dân không tham gia các hoạt động săn bắt, bẫy, mua bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư và sản phẩm của chúng.

(5) UBND các huyện, thị xã, thành phố: Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, phường, thị trấn triển khai, thực hiện và hướng dẫn người dân về các quy định của pháp luật, văn bản của Trung ương, của Tỉnh trong việc nghiêm cấm hoạt động săn bắt, bẫy, mua bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư… Xử lý các trường hợp vi phạm theo đúng quy định của pháp luật hiện hành./.