Công tác giải phóng mặt bằng là một trong những “chìa khóa” quan trọng góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng đô thị, tạo động lực thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Tỉnh Lào Cai là một trung tâm kinh tế - xã hội lớn của khu vực Tây Bắc Bộ, có vị trí đặc biệt quan trọng về an ninh, quốc phòng, đối ngoại và thương mại, dịch vụ trong hành lang kinh tế Đông - Tây, là nơi tập trung và được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư cả trong và ngoài nước. Vì vậy, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) các công trình, dự án là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu nhằm tổ chức thực hiện thành công chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội của tỉnh, đồng thời là động lực thu hút các nhà đầu tư.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Lào Cai đã quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác GPMB các công trình, dự án trên địa bàn, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, thực hiện phân công, nhiệm vụ cụ thể đối với từng cấp, từng ngành và địa phương để nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện. Trong đó, trước hết ưu tiên việc hoàn thiện cơ chế, chính sách về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; tăng cường công tác phổ biến, giáo dục và tuyên truyền, vận động, đảm bảo công khai, minh bạch, công bằng, đúng pháp luật và quyền lợi hợp pháp của nhân dân; tập trung giải quyết dứt điểm, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc nhằm hạn chế tình trạng đơn thư, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án.

Về công tác tham mưu ban hành văn bản quy phạm pháp luật (QPPL): Thực hiện chương trình, kế hoạch xây dựng văn bản QPPL của HĐND, UBND tỉnh hàng năm, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị, địa phương tổ chức thực hiện và tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh ban hành các Nghị quyết, Quyết định quy định về cơ chế, chính sách trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn tỉnh. Tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành 02 Nghị quyết quy định về chính sách đặc thù hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất, cụ thể: Nghị quyết số 04/2021/NQ-HĐND ngày 09/4/2021 về ban hành quy định một số chính sách đặc thù, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lào Cai và số 20/2022/NQ-HĐND ngày 07/12/2022 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định một số chính sách đặc thù, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lào Cai ban hành kèm theo Nghị quyết số 04/2021/NQ-HĐND. Đồng thời, trình ban hành Nghị quyết số 19/2019/NQ-HĐND ngày 06/12/2019 về Bảng giá đất 05 năm (2020-2024); và Nghị quyết số 26/2023/NQ-HĐND ngày 08/12/2023 về sửa đổi, bổ sung, bãi bổ một số nội dung của Bảng giá đất 05 năm (2020-2024).

Tham mưu cho UBND tỉnh ban hành 04 Quyết định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh, gồm: Quyết định số 26/2021/QĐ-UBND ngày 14/5/2021 ban hành Quy định một số nội dung về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lào Cai; số 06/2022/QĐ-UBND ngày 20/01/2022, số 30/2022/QĐ-UBND ngày 12/8/2022 và số 40/2023/QĐ-UBND ngày 12/12/2023 về sửa đổi, bổ sung một số Quyết định của UBND tỉnh Lào Cai quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Bên cạnh đó, Sở đã tích cực phối hợp với các sở,ngành tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với tài sản, cây trồng vật nuôi khi nhà nước thu hồi đất theo thẩm quyền.

Việc ban hành và sửa đổi, bổ sung kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã từng bước hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ và thống nhất trong chỉ đạo, thực hiện, tháo gỡ khó khăn, bất cập, đẩy nhanh tiến độ công tác GPMB các công trình, dự án, góp phần thực hiện thắng lợi Đề án số 09-ĐA/TU ngày 11/12/2020 của Tỉnh ủy về tăng cường quản lý tài nguyên, ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020-2025

Về kết quả GPMB các công trình, dự án: Hiện nay, theo các Nghị quyết của HĐND đã thông qua, trên địa bàn tỉnh có tổng số 321 công trình, dự án đang triển khai thực hiện công tác GPMB với tổng diện tích khoảng 4.098,4 ha đất. Tính đến hết năm 2023, tổng diện tích đã GPMB toàn tỉnh là 1.953,6 ha; đạt 47,67% tổng diện tích phải GPMB, trong đó: Thành phố Lào Cai đã thực hiện GPMB được khoảng 656,0 ha, đạt 34,53% tổng diện tích; thị xã Sa Pa thực hiện GPMB được khoảng 110,0 ha, đạt 44 % tổng diện tích; huyện Bát Xát thực hiện GPMB được khoảng 379,7 ha, đạt 50,63% tổng diện tích; huyện Bảo Thắng đã ban hành quyết định thu hồi của 445 hộ, diện tích 63,9 ha, đạt 71,08 % tổng diện tích; huyện Văn Bàn thực hiện GPMB được khoảng 195,5 ha, đạt 72,6% tổng diện tích; huyện Bảo Yên thực hiện GPMB được khoảng 140,6 ha, đạt 36,7% tổng diện tích; huyện Bắc Hà thực hiện GPMB được khoảng 392,8 ha, đạt 92,3 % tổng diện tích; huyện Mường Khương đã ban hành quyết định thu hồi đất của 142 hộ, tổng diện tích 13,8 ha, ước đạt 81% tổng diện tích; huyện Si Ma Cai đã GPMB được khoảng 1,28 ha, còn lại các dự án cơ bản đang trong giai đoạn đo đạc bản đồ, thống kê, kiểm đếm.

Trong thời gian qua, công tác thu hồi đất giải phóng mặt bằng để thực hiện các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, đảm bảo theo quy định của pháp luật; luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự tích cực vào cuộc và tổ chức thực hiện của các ngành các cấp. Cơ bản các chủ trương đầu tư dự án, đặc biệt là các dự án về kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện, y tế, giáo dục và các dự án vì mục đích phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương được nhân dân đồng tình ủng hộ.

Tuy nhiên, hiện nay, do hệ thống pháp luật có liên quan đến công tác GPMB còn một số nội dung bất cập, quy định còn chưa đồng bộ, chồng chéo; một số tình huống chưa có trong quy định hiện hành; công tác hướng dẫn, áp dụng và tổ chức thực hiện một số nơi còn chưa thống nhất, đồng bộ, chưa kịp thời, đầy đủ nên nhiều địa phương còn lúng túng trong quá trình xử lý giải quyết; có nơi chưa thực sự quyết liệt trong chỉ đạo giải quyết, còn biểu hiện đùn đẩy, né tránh dẫn đến có dự án còn tồn tại, vướng mắc kéo dài nhiều năm, tình trạng đơn thư kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân. Công tác bồi thường GPMB có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất, vì vậy cũng có một số đối tượng lợi dụng gây khó khăn cho công tác GPMB. Từ những khó khăn trên dẫn đến tiến độ thực hiện công tác GPMB các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua còn chậm, một số công trình, dự án công tác GPMB kéo dài nhiều năm, nhiều thời kỳ.

Nhận thức rõ những bất cập, khó khăn trong công tác GPMB trên địa bàn tỉnh, với chức năng, nhiệm vụ được giao, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị chuyên môn, đề xuất những giải pháp cụ thể nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao.

Theo Bản tin TNMT.